AlgorithmWatch beëindigt onderzoek naar Instagram-algoritmen na Facebook-bedreigingen

De Duitse non-profitorganisatie AlgorithmWatch zegt genoodzaakt te zijn het onderzoek naar het algoritme van Instagram stop te zetten. Facebook beweert dat het schrapen van gegevens in strijd is met de gebruiksvoorwaarden en heeft gedreigd met juridische stappen.

AlgorithmWatch verzamelde de Instagram-nieuwsfeedgegevens van ongeveer 1.500 vrijwilligers met behulp van een scrape-plug-in. Volgens de non-profit noemde Facebook deze gegevensverzameling aanvankelijk alleen "gebrekkig". Later, tijdens een ontmoeting met de onderzoekers, zou het sociale medium hebben beweerd dat het onderzoek in strijd is met de gebruiksvoorwaarden van Facebook en Instagram.

In paragraaf 3.2.3 van de gebruiksvoorwaarden van Facebook staat: "Je mag op geen enkele geautomatiseerde manier toegang krijgen tot of gegevens verzamelen van onze Producten." AlgorithmWatch stelt dat het alleen gegevens heeft verzameld van vrijwilligers die hun eigen feed in kaart hebben gebracht via de plug-in. Ondanks dat standpunt kiest de organisatie er toch voor om het onderzoeksproces te beëindigen; in zijn eigen woorden kan een kleine organisatie als AlgorithmWatch het zich niet veroorloven om een rechtszaak te riskeren tegen een 'biljoen dollar bedrijf'.

Eerder deze maand werden academici van de New York University om soortgelijke redenen geschorst . Ook in dat geval deed Facebook een beroep op de gebruiksvoorwaarden en het verbod op het scrapen van data. Voor zover wij weten, zijn noch onderzoekers noch vrijwilligers van AlgorithmWatch verbannen of anderszins direct gestraft door Facebook. De open source plugin zou zo zijn ontworpen dat de identiteit van de betrokken vrijwilligers niet te achterhalen is.

AlgorithmWatch doet sinds 2020 in samenwerking met onder meer NOS, de Groene Amsterdammer, Pointer en Süddeutsche Zeitung onderzoek naar het algoritme waarmee Instagram bepaalt wat gebruikers op hun feed zien. De organisatie kon onder meer concluderen dat foto's met blote huid de voorkeur hadden van het algoritme. Ook komen foto's van gezichten vaker in een newsfeed terecht dan afbeeldingen met tekst.